Çocuklara Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?

Konu tuvalet eğitimi olduğunda her çocuk farklıdır. Bazı çocuklar 18 ayda tuvalet eğitimi almaya hazır olduklarını gösterirken bazı çocukların bu ürece gelmesi 2 ile 4 yaşları arasında başlarlar. Literatürde tuvalet eğitimi için 18-36 aylar arasının uygun olduğu konusunda birçok görüş vardır.

Bir ebeveyn olarak, sabırlı olmak ve sürecin her adımında çocuğunuzun ipuçlarını takip etmek sizin görevinizdir. Zira okul öncesi dönemde alt ıslatma davranışı başka psikolojik sorunlara sebep olabilecek bir nitelik de taşımaktadır.

Çocuğumun Hazır Olduğunu Ne Zaman Nasıl Anlayabilirim?

Çocuğunuz muhtemelen şu durumlarda tuvalet eğitimi için hazırdır:

• Tuvalete ilgi göstermeye başlamışsa.
• Üst üste birkaç saat boyunca bezi kuru kalabiliyorsa. Uyku zamanlarında iki saat boyunca kuru kalıyorsa.
• İç çamaşırını çıkarabiliyorsa.
• Islak bezden rahatsız olmaya başlamışsa.
• Düzenli ve öngörülebilir bağırsak hareketleri varsa, ya da idrarı geldiğinde veya bağırsak hareketi geçirdiğinde bunu kavrayabiliyor ve gösteriyorsa. Örneğin, çocuğunuz başka bir odaya girebilir veya mobilyaların arkasına saklanabilir.
• Tuvalet ya da lazımlık üzerinde otururken sabit ve dengeli durabiliyorsa.
• Bir veya iki basit talimatı yerine getirebiliyorsa.
• Lazımlığı ne zaman kullanması gerektiğini size bildirebiliyorsa.
• Çocuklar genelde bağımsız olmak isterler. Yani sizden yardım almak istemeden yapmaya çalışırsa hazır olduğunu anlayabilirsiniz.

Unutmayınız ki, tuvalet eğitimi kısa bir süreç değildir. Sabırla ve ona zaman tanıyarak yapılmalıdır. Bu süreç 6 aya kadar uzayabilir.

Çocuğunuza her gün sabırla yardım etmek için yeterli zamanınız olduğundan emin olun. Eğer başkaları çocuğunuza tuvalet eğitimi verecekse, onlara tuvalet öğrenim planlarınız hakkında bilgi verin. Herkesin tutarlı ve birlikte çalışması önemlidir.

Çocuğuma Tuvaleti Kullanmayı Öğrenmede Nasıl Yardımcı Olurum?

Plan Yapın

• Çocuğunuz bir lazımlık koltuğunda daha dengeli olabilir -böylece ayakları yere temas edebilir- normal bir tuvalete göre. Bir lazımlık kullanmıyorsanız, bir klozet adaptörü ve bir tabana ihtiyacınız olacaktır.
• Lazımlığı çocuğunuzun kolayca alabileceği bir yere koyun. Birden fazla kat veya birden fazla banyonuz varsa, evinizin her seviyesine bir tane koymak daha iyi olacaktır.

Tuvaleti kullanmaya başladığında ne yapmalısınız?

Çocuğunuza kolayca çıkarıp giyebileceği kıyafetler giydirin.

• Vücut sıvıları, fonksiyonlar ve parçalar için kelimeler seçin. İdrar, bağırsak hareketi, penis ve vajina gibi doğru kelimeleri kullanmak karışıklık veya utanmadan kaçınmanıza yardımcı olabilir. Çocuğunuzun kendini bilinçli hissetmesini sağlayan “kirli” veya “kokmuş” gibi olumsuz kelimelerden kaçının.
• Çocuğunuzun tuvaleti kullanmasını izlemenize ya da en sevdiği bir bebeğe ya da doldurulmuş hayvanın tuvalette ona eşlik etmesi fikrine karşı çıkmayın, ya da siz teklif edin.
• Çocuğunuz istiyorsa, her zaman onunla banyoya gidin ve ona destek olun.

Tuvalet Eğitimi Uygulaması

• Bir rutin geliştirin. Çocuğunuza; sabah saatlerinde, öğünlerde veya atıştırmalıklardan sonra, yatmadan önce veya sonra belirli zamanlarda dik oturtarak yapması gerektiğini anlatın ve uygulattırın.
• Çocuğunuzun lazımlığa alışmasına yardımcı olun. Tamamen bitirdiğinde o da istiyorsa, lazımlık üzerinde oturmasına izin verin ve ardından bir bez takmadan birkaç dakika boyunca o şekilde dolaşmasını sağlayın.
• Tuvaleti kullanması gerektiğini gösteren işaretlere dikkat edin. Çocuğunuza ne zaman gitmesi gerektiğini söylemesi için teşvik edin. Bunu yaptığında onu sözel olarak ödüllendirin.
• Çocuklar genellikle ilk önce oturarak işemeyi öğrenirler. Daha sonra ayağa kalkmayı öğrenebilirler.
• Çocuğunuz lazımlık üzerinde otururken ona hikâye okumak, rahatlamasına yardımcı olabilir.
• Çocuğunuza nasıl düzgün bir şekilde silineceğini gösterin. Örneğin Kızlar önden arkaya doğru silmelidir. Çoğu okul öncesi yaşına kadar, özellikle de bağırsak hareketlerinden sonra tuvalet kâğıdı ya da ıslak mendil kullanımını bilmeleri gerekir.
• Tuvaleti kullandıktan sonra çocuğunuza ellerini yıkamayı öğretin.
• Çocuğunuz en az bir hafta boyunca lazımlığı başarılı bir şekilde kullandığında, ona pamuklu iç çamaşırları veya antrenman pantolonunu denemesini önerin. Bunu özel bir an yapın ve belki bir kutlama şeklinde de önerebilirsiniz.
• Onu mutlaka olumlu veya olumsuz davranışlarında övün ama olumsuzlukların doğrusunu anlatarak yapın ve sabırlı olun
• Bu süreçte kazalar olacaktır! Cezalandırmamak veya aşırı tepki vermemek gerekir.

Tuvalet eğitimi işe yaramazsa ne olur?

Tuvalet eğitimi döneminde ilk denemeler işe yaramazsa, çocuğunuz henüz hazır olmayabilir. Hayal kırıklığına düşmeyin ya da üzülmeyin.

Çocuğunuzu tuvalete girmeye zorlayamazsınız. Çocuğunuz lazımlığı kullanmayı reddederse, yaklaşık 1 ila 3 aylık bir süre için antrenmanlara ara vermeniz yerinde olacaktır.

Çocuğunuz, özellikle ayakları için iyi desteği olmayan bir tuvalet veya tuvalet içinde bir tabureye geçmek istemeyebilir. Eğer bu olursa, bebek bezi içinde bağırsak hareketleri olabilir, bu yüzden kabız olmaz. Kabızlık bağırsak hareketlerinin ağrılı olmasına neden olan farklı nedenleri bulunan bir rahatsızlıktır.

Eğer tuvaletini yaparken acıyorsa, tuvaleti kullanmayı öğrenmek daha da uzun sürebilir. Çocuğunuzun kabız olduğundan endişeleniyorsanız, neler yapabileceğiniz konusunda doktorunuzla konuşun. Kabızlık tedavi edildikten sonra çocuğunuz çok daha başarılı bir tuvalet öğrenimi olacaktır.

Çocuğum lazımlıklarını iyi kullanıyordu ama tekrar kazalar olmaya başladı. Bu normal mi?

Bazen lazımlığı kullanan bir çocuk geri kayabilir ve bundan dolayı kazalar olabilir. Bu durum, yeni bir kardeş veya yeni bir hareket gibi bir stres döneminden kaynaklanabilir. Bu durumda, bebek bezi kullanmaya geri dönmek iyi bir seçim olacaktır. Çocuğunuzun tekrar denemeye hazır olduğuna dair işaretlere dikkat ederek yeniden antrenmanlara başlayabilirsiniz.

Gece tuvaleti öğrenmeye ne dersin?

Çocuğunuz tüm gün temiz ve kuru olsa da gece boyunca kuru kalması için birkaç ay veya daha uzun zaman gerekebilir.

Çocuğunuz bir bebek bezi giymeye devam edebilir, ancak gece kullanmak zorunda kalması durumunda onu lazımlık kullanmaya teşvik etmelisiniz. Bu konuda geceleri sizden yardım alabileceğini bilmesi, onun için daha rahatlatıcı olacaktır.

Üst üste birkaç gece boyunca kuru kaldığında, pamuklu iç çamaşırları veya antrenman pantolonlarını deneyebilirsiniz. Yatak örtüsünün altında plastik bir tabaka şilte yatağı korumanıza yardımcı olacaktır.

Bu işe yaramıyorsa, bir bebek bezi ya da eğitim pantolonuna geri dönün ve birkaç hafta içinde tekrar deneyin.

Tuvalet öğrenimi için doktorumla ne zaman konuşmalıyım?

• Tuvaleti 4 yaşında hala kullanamıyorsa.
• Tuvaleti 6 ay veya daha fazla kullandınız ve şimdi tekrar yapmak istemiyor gibi görünüyorsa.
• Lazımlık kullanırken ağrı ya da dışkıda kan görüyorsanız.
• Vajina etrafında kızarıklık, kötü koku, sık sık tuvalete gitme ihtiyacı oluyorsa.

Doktorunuzla görüşmeniz gerekir. Bu gibi durumlar psikolojik olabileceği gibi viral de olabilmektedir. (Konu ile ilgili bir başka yazı için: Alt Islatma – Nedenleri ve Tedavisi)